7.sınıf sosyal bilgiler 1.ünite ders notu
1.ÜNİTE: İLETİŞİM VE İNSAN İLİŞKİLERİ
BİLİNMESİ GERKEN KAVRAMLAR:
1.Etkileşim 2.Görüş 3.İletişim 4.Kişilik 5. Sansür 6.Panel 7.Rtük 8.Tekzip 9. Özgürlük 10. Empati
İLETİŞİM: karşılıklı bilgi alışverişi amacına yönelik bütün etkinliklere denir.
*Bir insan karşısındakinin sözlerini yanlış anlarsa yada onun söyledikleri ile ilgili olmayan bir tepki verirse, bu durumda iletişim çatışması yaşanmış olur.
Olumlu İletişim Kurmak İçin Yapılması Gerekenler
1-Haksız eleştiri yapmamalı
2-Hatanızı kabul edin
3-Gereksiz tartışmaya girmeyin
4-Konuyu anlamadan itiraz etmeyin
5-Kendinizi büyük görmeyin
6-Görünüşünüze dikkat edin
7-Jest ve mimikleriniz doğal olsun
8-İyimser olun
9-Sevgiye ve saygıya önem verin
10-Karşınızdakini dinlemeyi bilin
*Beden dili iletişimde %60 oranında etkilidir.
11-İletişimde açık ve net olun
12-Dili iyi kullanın
13-Empati kurmayı unutmayın
14-Konuşurken ya da dinlerken göz teması kurun
15-Hoşgörülü olun
*İletişim çatışmasında yaş, kültür seviyesi, ekonomik duru, yetişme ortamı, psikolojik yapı, eğitim yapısı etkendir.
KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARI
Televizyon, internet, radyo, gazete, dergi
TRT: 1964 yılında kuruldu. 1968’de ilk televizyon yayınlarına başladı. İlk genel müdürü Adnan ÖZTRAK’ dır.
Ülkemizde en etkili kitle iletişim aracı televizyondur. İnsanların giyim tarzını, konuşma şeklini, hayata bakışını, olaylar karşısında duygularını, diğer insanlar hakkındaki düşüncelerini etkilemektedir.
*Kitle iletişim araçları toplumun geniş kesimlerine ileti (mesaj) dağıtan araçlardır. Yazılı olanlar gazete, dergi, broşür, kitap; görsel olanlar televizyon, bilgisayar (internet), CD, film, sinema, radyodur.
*Televizyonun iyi yanları: TV dünyaya açılan bir penceredir. Dünyada ki birçok olayı anında öğrenebiliyoruz. Aile bütünlüğünü sağlar. Aydınlatıcı ve eğlendiricidir.
*Televizyonun kötü yanları: pasif bir etkinliktir. Hareket gerektirmez. Şiddet programları çocukları etkilemektedir. Komşuluk ilişkilerini öldürür.
*Temel Haklar ve Ödevler
20. Madde: Özel Hayatın Gizliliği: herkes özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz.
*1994 yılında Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) kurulmuştur. RTÜK yayın ilkelerine aykırı yayın yapan kanalları cezalandırır.
21. Madde: Konut Dokunulmazlığı: Kimsenin konutuna dokunulamaz. Hakim yada yetkili kılınmış makamın emri olmadan bir kişinin konutuna girilemez, arama yapılamaz.
Başlıca Temel Haklar:
1)Yaşama hakkı(17.)
2)Kişi dokunulmazlığı hakkı(17.)
3)Sağlık hakkı(56.)
4)eğitim hakkı(42.)
5)Dilekçe hakkı(74.)
6)özel yaşam gizliliği hakkı(20.)
7)Konut dokunulmazlığı hakkı(21.)
8)Seçme ve seçilme hakkı(67.)
Başlıca Temel Özgürlükler:
*Düşünce kanaat ve ifade özgürlüğü(26.)
*Basın özgürlüğü(28.)
*Din ve vizdan özgürlüğü(24.)
*Haberleşme özgürlüğü(22.)
*Yerleşme ve seyehat(23.)
*Toplantı hak ve seyehat özgürlüğü(23.)
*Bilim ve sanat özgürlüğü(27.)
Temel hak ve özgürlükler savaş.seferberlik,sıkı yönetim,olağan üstü hal,kamu sağlığı ve kamu güvenliği durumlarında devlet tarafından kısıtlanabilir.
Çocuk Haklarına Dair Sözleşme
Madde 16:
1-Hiçbir çocuğun özel yaşamına, ailesine, konutuna veya iletişimine, keyfi ya da haksız olarak müdahale edilemez. Hiçbir çocuğun onuruna ve itibarına haksız olarak saldırılamaz.
2-Çocuğun, bu tür müdahale ve saldırılara karşı yasal korunma hakkı vardır.
Sansür: İnsan ifadesinin çeşitli yollarla kontrol altına alınmasıdır. Pek çok durumda devlet tarafından uygulanır. Amacı toplumu korumaktır.
Atatürk ve İletişim
Sivas Kongresi sonunda alınan kararları halka duyurmak amacıyla İrade-i Milliye adlı gazete çıkarıldı. (Atatürk benim gazetem demiştir.)
10 Ocak 1920’ de Yunus Nadi ve Halide Edip tarafından Anadolu Ajansı (AA) kuruldu.
7 Ekim 1920:İlk resmi gazete (Ceride-i Resmiye) yayın hayatına başladı.
18 Kasım 1927 Ankara Radyosu yayına başladı.
Tekzip: Bir kişi ya da kurum hakkında gerçeğe aykırı yayın yapıldığında, yayınlanması istenen düzeltme ve cevap yazısıdır.
*Kitle İletişim Araçlarının Amaçları:
1-Haber verme 2-Eğitim 3-Reklâm 4-Denetim ve eleştiri 5-Eğlendirme 6-Kamuoyu oluşturma
İletişim Niçin Gereklidir?
• İnsan toplumsal bir varlıktır. Ve sürekli iletişim ihtiyacı içerisindedir.
• İletişim kültürünün oluşumunda ve gelişiminde önemli bir rol oynar.
• İletişim insanlar arasında ki bilgi alışverişini sağlar.
• İletişim toplumsal düzenin oluşmasında önemli bir rol oynar.
ETKİLİ İLETİŞİM
Toplumsal barış ve huzurun sağlanmasında kişiler arası iletişim çok önemli bir yer tutmaktadır.
.
Etkili iletişim yöntemini benimsemek ve bunu ilişkilerimizde doğru olarak kullanabilmek için iletişim engellerini bilmekte yarar vardır. İnsanlar arası etkileşim ve olumlu iletişimi engelleyen etmenleri şöyle sıralayabiliriz:
Kendi düşünce fikirlerimizi tek doğru olarak benimsemek, başkalarının fikir, düşünce ve duygularını önemsememek ve saygı göstermemek. İnsanların birbirleriyle yaptıkları iletişimde televizyonda ki tartışma programlarında bunu görmek mümkündür. Birçok insanın kendi fikirlerini tek doğru olarak anlattığını, karşısında ki insanın fikir ve düşüncesine değer vermediğini saygı göstermediğini görmekteyiz. Böyle bir durumda ise kişiler arasında olumlu ve etkili iletişimden söz edilemez.
Karşımızda ki kişi ya da kişileri sürekli yargılamak, eleştirmek ve suçlamak da iletişimimizi engeller. Bu tür iletiler sonunda kişiler kendilerini anlaşılmamış, itilmiş, haksızlığa uğranmış, daha çaresiz hissederler, karşılığında ise iletişimi keserler.
İfadelerimizde emir verme, yönlendirme eğiliminde olmak, insan davranışların kabul edilemez olduğu tutum ve davranışları benimsemek de iletişimin kesilmesine neden olabilir.
Kendimizi dinleyen tarafın yerine koyup, söyleyeceklerimizi o kişiye göre ayarlamalıyız. Karşımızdaki insana değer vermeliyiz. O zaman mesajlarımızı daha rahat iletebiliriz, dinleyende mesajı alma gayreti gösterir.
Açık ve anlamlı olabilmek için her türlü iletişim imkanını kullanmak gerekir.(Beden duruşu, yüz ifadesi, göz bakışı, el ve beden hareketleri, ses tonları.) Düzeltici geri iletimlerde açık ve duyarlı olmalıyız.
